หน้าแรก / R-SCI 101 • มิถุนายน 20, 2023
ระยะเวลาเก็บเกี่ยวผัก ปลูกกี่วันถึงจะได้กิน
เพราะธรรมชาติของผักแต่ละชนิดมีอายุเก็บเกี่ยวต่างกัน ก่อนปลูกผักจึงจำเป็นต้องรู้ ระยะเวลาเก็บเกี่ยวผัก ที่เหมาะสม ปลูกผัก กี่วัน ถึงทานอร่อยเพื่อให้ผักในสวนหลังบ้านที่ลงมือปลูกเองมีรสชาติพอดี ไม่แก่หรืออ่อนเกินไป
อายุเก็บเกี่ยวของผักแต่ละชนิด ต่างกัน อยากกินผักหวานกรอบ อร่อยต้องรู้จักเวลาเก็บที่เหมาะสม ไม่อ่อน ไม่แก่เกินไป ซึ่งแต่ละชนิดต้องปลูกนานแค่ไหน มีอายุเก็บเกี่ยวกี่วันหลังปลูกลงดิน เรารวบรวมไว้ให้พร้อมคำแนะนำในการปลูก เก็บ และไอเดียปลูกผักทานเอง
โดยทั่วไปแล้ว ผักถูกแบ่งกลุ่มได้หลายแบบ อย่างแบ่งกลุ่มตามส่วนที่ใช้รับประทาน เช่นผักกินใบ ผักกินผล ผักกินดอก ผักกินหัว หรือแบ่งตามประเภทของของต้นเช่น ผักไม้เลื้อย ผักไม้ล้มลุก ผักไม้น้ำ ผักไม้ประดับ ผักไม้พุ่ม ไปจนถึงผักไม้ยืนต้น ทั้งยังจำแนกตามฤดูกาล อายุของการปลูก ซึ่งจะสั้นยาวตามลักษณะของต้นด้วยเช่นกัน เพื่อให้ง่ายต่อการจดจำ ระยะเวลาเก็บผัก จึงขอแบ่งประเภทของผักตามส่วนที่รับประทาน ซึ่งมีอายุในการเก็บเกี่ยวใกล้เคียงกันด้วย และผักเกือบทุกชนิดมาอายุต้นกล้าที่เหมาะสมสำหรับปลูกลงแปลงในช่วงเวลาไม่ต่างกันมาคือ 7-14 วัน หรือมีใบงอก 4 ใบก็สามารถย้ายจากกระถางเพาะกล้า ลงแปลงผักได้ และบางชนิดก็สามารถหว่านเมล็ดลงแปลงปลูกได้เลย อย่างเช่นผักบุ้งจีน ผักชี ลองไปดูกันว่าแต่ละกลุ่มผักต้องปลูกกี่วันถึงได้ผักอร่อยๆ สดๆ ทาน
ระยะเวลาเก็บเกี่ยวผักกินใบและต้น
คือผักที่รับประทานส่วนใบ ลำต้น นับตั้งแต่ปลูกลงแปลงจะมีอายุเก็บเกี่ยวเฉลี่ยอยู่ที่ 1-2 เดือน ส่วนอายุเพาะต้นกล้าอ่อนจะอยู่ที่ 7-10 วัน หรือมีใบงอก 4 ใบ ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด ส่วนมากจะเป็นผักอายุสั้น โตเร็ว เช่นผักบุ้งจีน หอมแบ่ง ผักชี ที่มีอายุเก็บเกี่ยวเพียง 40-60 วันเท่านั้น
ระยะเวลาเก็บเกี่ยวผักกินผล
คือผักที่รับประทานผลเป็นหลัก ผักในกลุ่มนี้จะใช้เวลาปลูกนานกว่าผักกินใบ เพราะมีระยะเวลาหลังปลูกลงแปลงยาวไปจนถึงต้นโตเต็มวัย ติดดอก แล้วจึงติดผล แต่ก็สามารถเก็บเกี่ยวผลได้ยาวด้วย ซึ่งผักบางชนิดมีอายุเก็บผลนานมากกว่า 3 เดือน เช่นมะเขือ มะเขือเทศ พริกขี้หนู เป็นต้น
ระยะเวลาเก็บเกี่ยวผักกินหัว
คือผักที่มีรากหรือลำต้นใต้ดิน ใช้สะสมอาหารเพื่อเติบโตเป็นต้นใหม่ รูปร่างของผักหินหัวจะมีลักษณะกลม รี ยาว และบางชนิดก็มีรูปร่างไม่แน่นอน ผักกินหัวจะใช้เวลาสะสมอาหารค่อนข้างนานกว่าจะมีขนาดสมบูรณ์เหมาะสม ในขณะเดียวกันก็สามารถเก็บเกี่ยวได้ระยะยาวเป็น 10 ปี เช่น ข่า ขิง กระชาย
อายุการเก็บเกี่ยวของผักแต่ละชนิด
1.ผักกาดขาวน้อย เป็นผักที่มีอายุสั้น ปลูกเพียง 20 -30 วัน ก็สามารถเก็บรับประทานได้
2. ผักโขมเขียว โขมแดง ปลูกเพียง 15 วัน ก็สามารถเก็บรับประทานได้
3. ผักบุ้งจีน เย็นตาโฟแท้ ปลูกเพียง 18 -30 วัน ก็สามารถเก็บรับประทานได้
4. ผักกวางตุ้ง เป็นผักที่มีอายุสั้น ปลูกเพียง 35-45 วันก็สามารถเก็บรับประทานได้
5. อายุการเก็บเกี่ยวของ ผักกาดขาวปลี ประมาณ 65-90 วัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับพันธุ์ที่ปลูก ข้อสังเกตุว่าถึงเวลาที่ต้องเก็บเกี่ยวแล้ว คือ ใบนอกแรกเริ่มแห้งและเข้าปลีแน่นพอสมควร
6. ผักกาดหอม ห่อสามารถเก็บได้เมื่อปลูกเป็นเวลา 60-75 วัน
7. ผักกาดเขียวปลี เมื่อปลูกได้ 55-75 วัน ก็เก็บรับประทานได้
8. ผักชี เริ่มเก็บเกี่ยวเมื่อเริ่มมีอายุประมาณ 4-60 วัน
9. ผักบุ้งจีน หลังจากหว่านเมล็ดไปแล้วประมาณ 25-30วัน จะเก็บผักบุ้งรับประทานได้
10. อายุการเก็บเกี่ยว การเก็บเกี่ยวผักสลัด
- เรดโอ๊ค อายุเก็บเกี่ยว 45-50 วัน
- สลัดแก้ว อายุเก็บเกี่ยว 70 วัน
- เรดลีฟ อายุเก็บเกี่ยว 45 วัน
- บัตเตอร์เฮด อายุเก็บเกี่ยว 50 วัน
- กรีนคอส อายุเก็บเกี่ยว 55 วัน
- กรีนโอ๊ค อายุเก็บเกี่ยว 40 วัน
11. มะนาว จะให้ผลผลิต ได้ 2 ครั้งต่อปี ในครั้งแรกมะนาวจะออกดอก ช่วงระหว่างเดือนสิงหาคมไปจนถึงเดือนกันยายน และครั้งที่สอง คือ ช่วงระหว่างเดือนมกราคมไปจนถึงเดือนพฤษภาคม อายุของผลมะนาวที่นำมาใช้ประโยชน์ได้ นับตั้งแต่ออกดอกจนถึงเก็บเกี่ยวผลได้อยู่ในระหว่างประมาณ 4-5 เดือน
12. แตงกวา แตงร้าน บวบ และมะระ หลังปลูกโดยหยอดเมล็ด 20 ถึง 30 วัน จะเริ่มทยอยมีดอก ดอกเพศเมียจะพัฒนา เป็นผลต่อไป หลังจากดอกเพศเมียบาน 7 ถึง 10 วัน เริ่มทยายเก็บเกี่ยวผลอ่อน อายุเ็ก็บเกี่ยวหลังปลูก 30 ถึง 40 วัน ทำการเก็บเกี่ยวทุกวัน การเก็บเกี่ยวในช่วงเช้า จะให้น้ำหนักผลสูงสุด ช่วงเวลาเก็บเกี่ยว 30 ถึง 40 วัน ระยะเวลาปฏิบัติงาน 60 ถึง 80 วัน ส่วนบวบและมะระ อายุพืชหลังปลูก 40 วัน เริ่มทยอยมีดอกบาน หลังจากดอกเพศเมียบาน 15 ถึง 20 วัน เริ่มทยอยเก็บเกี่ยว อายุเก็บเกี่ยว 55 ถึง 60 วัน ช่วงเวลาเก็บเกี่ยว 40 ถึง 50 วัน ทำการเก็บเกี่ยวทุกวัน เก็บเกี่ยวในช่วงเช้า จะให้น้ำหนักผลสูงสุด เช่นเดียวกับ แตงกวา ระยะปลูก 80 ถึง 100 วัน
13. แตงโม และฟักทอง แตงโม และฟักทอง เก็บเกี่ยวผลแก่ ระยะเวลาปลูกนานกว่าผักวงศ์แตงอื่นๆ ดอกเริ่มทยอยบานหลังปลูก 50 วัน และเก็บเกี่ยวผลแก่หลังจากดอกเพศเมียบาน 40 ถึง 60 วัน เก็บเกี่ยว 3 ถึง 5 ครั้ง ทุกระยะห่างกัน 3 ถึง 5 วัน รวมระยะเวลาปลูก 100 ถึง 130 วัน
14. ผักกาด กวางตุ้ง คะน้าและผักกาดหัว นิยมปลูกโดยการหว่าน หรือหยอดเมล็ดโดยตรง หลังปลูก 15 ถึง 20 วัน หรือมี 1 ถึง 2 ใบ ทำการถอนแยก ให้มีระยะปลูกที่เหมาะสม และกำจัดวัชพืช อายุเก็บเกี่ยว 35 ถึง 60 วัน ช่วงเวลาเก็บเกี่ยว 10 ถึง 20 วัน ระยะเวลา ปฎิบัติงาน 40 ถึง 60 วัน ส่วนผักวงศ์กะหล่ำประเภทอื่นๆ ทำการเพาะกล้า อายุกล้า 20 ถึง 25 วัน หรือต้นกล้ามี 3 ถึง 5 ใบ เก็บเกี่ยว หลังย้ายปลูก 40 ถึง 70 วัน ช่วงเวลาเก็บเกี่ยว 10 ถึง 20 วัน ระยะเวลาดำเนินการ 60 ถึง 90 วัน พันธุ์เบาจะเก็บเกี่ยว ได้เร็วกว่าพันธุ์หนัก
15. ถั่ว ปลูกโดยการหยอดเมล็ด 3 ถึง 5 เมล็ดต่อหลุม หลังปลูก 30 ถึง 40 วัน เริ่มทยอยมีดอกบาน หลังจากดอกบาน 10 ถึง 15 วัน เริ่มทยอยเก็บเกี่ยวฝัก การเก็บเกี่ยวทำทุกๆ 1 ถึง 2 วัน อายุเก็บเกี่ยว 40-60 วันหลังปลูก ช่วงเวลาเก็บเกี่ยว 30 ถึง 50 วัน ระยะเวลาปลูก 75 ถึง 100 วัน
16. มะเขือ นิยมเพาะกล้า แล้วย้ายปลูก อายุกล้า 25 ถึง 40 วัน หรือต้นพืชเมื่อมี 3 ถึง 5 ใบ มะเขือเทศมีอายุสั้นกว่าพริก และมะเขือ หลังย้ายปลูก 30 ถึง 40 วัน เริ่มทยอยมีดอกบาน และหลังจากดอกบาน 30 ถึง 40 วัน เริ่มทยอยเก็บเกี่ยวผลแรกๆ อายุเก็บเกี่ยว 75 ถึง 90 วัน หลังย้ายปลูก ช่วงเวลาเก็บเกี่ยวสำหรับมะเขือเทศ 30 ถึง 40 วัน ส่วนพริกและมะเขือ มีช่วงเวลาเก็บเกี่ยวนานกว่า 3 ถึง 6 เดือน
17. หอมหัวใหญ่ ปลูกโดยการเพาะกล้า เมื่อต้นกล้ามีอายุ 20 ถึง 30 วัน หลังเพาะเมล็ด จึงทำการย้ายปลูก อายุเก็บเกี่ยวหลังจาก ย้ายปลูก 90 ถึง 120 วัน เริ่มเก็บเกี่ยว รวมระยะเวลาปลูก 110 ถึง 150 วัน ส่วนผักวงศ์หอมประเภทอื่นๆ ปลูกโดยการใช้หัวพันธุ์ หอมแบ่งอายุเก็บเกี่ยว 40 ถึง 60 วัน ส่วนกระเทียม และหอมแดง มีอายุเก็บเกี่ยว 75 ถึง 150 วันหลังปลูก
18. คื่นช่าย ผักชี ผักกาดหอมใบ มีอายุเก็บเกี่ยว 40 ถึง 50 วัน
19. แครอท มีอายุเก็บเกี่ยว 90 ถึง 120 วันหลังปลูก