เมลอนเป็นผลไม้ที่หลายคนชื่นชอบ เนื่องจากมีเนื้อสัมผัสนุ่มฉ่ำ รสหวาน และมีกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์ เรียกได้ว่า “อร่อย” ทั้งยังมีผลกลมสวยและขนาดพอเหมาะ

มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง อุดมด้วยวิตามินหลายชนิด มีไขมันและแคลอรี่ต่ำ ไม่มีคอเลสเตอรอล ถือเป็นผลไม้เพื่อสุขภาพที่ล้อมวงรับประทานกันได้ทั้งครอบครัว จึงไม่แปลกที่ใครๆ ก็อยากลองปลูก เมลอนออร์แกนิค ไว้กินเองที่บ้านบ้าง แต่ก็ติดปัญหาไม่รู้ว่าจะเริ่มต้นอย่างไรดี

โดยเฉพาะอย่างยิ่งการปลูกเมลอนออร์แกนิค การปลูกแบบอินทรีย์ ไม่ใช้ปุ๋ยและสารเคมีใดๆ ทั้งสิ้น จึงมักมีคำถามว่า… ปลูกแบบนี้แล้วได้ผลจริงหรือ??? เรามาหาคำตอบกันดีกว่า

ทำความรู้จักกับเมล่อน (Melon) หรือ เมลอน

เมล่อน (Melon) มีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Cucumis melo L. นับเป็นพืชทางเศรษฐกิจที่สำคัญให้นิยมปลูกเพื่อการค้า
เนื่องจากให้ราคาตอบแทนสูง ถิ่นกำเนิดของเมลอนถูกกล่าวถึงในหลายพื้นที่ เช่น ประเทศอินเดีย แถบกึ่งอบอุ่น และเขตร้อนทางทิศตะวันตกของทวีปแอฟริกาใต้ สามารถเจริญเติบโตได้ดีในเขตอบอุ่นและเขตร้อน ในประเทศไทยเริ่มมีการนำเข้าพันธุ์จากต่างประเทศเพื่อปลูกครั้งแรกเม่ือปีพ.ศ. 2478 แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ จนในปีพ.ศ. 2497 ที่มีการปลูกที่วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี อ.อรัญประเทศ จ.สระแก้ว ซึ่งได้ผลดีจึงเริ่มมีการขยายและปลูกอย่างต่อเนื่องนับแต่นั้น การปลูกเมล่อนเริ่มแพร่หลายในประเทศไทยในปีพ.ศ. 2554 เนื่องจากเป็นพืชผลไม้ที่มีรสชาติหวาน และมีกลิ่นหอมมีความต้องการในตลาดสูง

ปลูกเมลอนออร์แกนิค เริ่มอย่างไรดี ?

ก่อนปลูกเมลอนอินทรีย์ หรือ เมลอนออร์แกนิค สิ่งที่ควรรู้ได้แก่ เรื่องดิน จุลินทรีย์ ธาตุอาหารและฮอร์โมนพืช การเลือกพันธุ์ปลูก แต่สิ่งที่ขาดไม่ได้เลยก็คือ ต้องเข้าใจพืช เข้าใจสภาพแวดล้อมที่เขาต้องการ ไม่ว่าจะเป็นค่าพีเอช (pH) อุณหภูมิ น้ำ ความชื้น ธาตุอาหารต่าง ๆ โรคแมลงศัตรูพืชและการป้องกันกำจัด ซึ่งต้องศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม รวมถึงต้องใส่ใจและช่างสังเกตด้วย

สำหรับการปลูก เมลอนออร์แกนิค กินเองในบ้าน ถ้ามีพื้นที่เพียงพอควรทำแปลงปลูกลงดิน หากไม่สะดวกก็สามารถปลูกในภาชนะได้ เช่น ถุงปลูก กระถางพลาสติก กระสอบ กล่องโฟม เป็นต้น แต่ภาชนะนั้น ๆ ต้องมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง และความลึกไม่น้อยกว่า 30 เซนติเมตร เพื่อให้ระบบรากเจริญเติบโตได้เต็มที่

การเตรียมดินปลูก

1. ควรปรุงดินให้พร้อมอย่างน้อย 2 สัปดาห์ก่อนปลูก เพื่อพักดินให้ย่อยสลายจนพร้อมใช้งานได้ ดินสูตรนี้สามารถใช้ปลูกได้ทั้งการปลูกในแปลง ในถุงและภาชนะต่าง ๆ มีขั้นตอนดังนี้
2. ให้สารละลายจุลินทรีย์กลุ่มย่อยสลาย เชื้อราไตรโคเดอร์มา และจุลินทรีย์สังเคราะห์แสงจนแปลงปลูกชุ่มชื้น แล้วทิ้งไว้ 2 วัน
   
3. ใส่มูลวัวอัตรา 1 กระสอบต่อพื้นที่ 2 ตารางเมตร แล้วโรยทับบาง ๆ ด้วยปูนขาวและปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนให้ทั่วแปลง จากนั้นหว่านผงขี้เถ้าปริมาณ ½ กิโลกรัม เพื่อเพิ่มธาตุอาหารแก่ดิน
   
4. คลุกเคล้าส่วนผสมทั้งหมดกับหน้าดินบนแปลงปลูกให้เข้ากัน โดยพรวนดินลึกไม่ต่ำกว่า 15-20 เซนติเมตร ตากดินทิ้งไว้ประมาณ 2 สัปดาห์จึงย้ายต้นกล้าลงแปลงปลูก
5. หลังจากเพาะเมล็ด ย้ายต้นกล้าลงปลูกแล้ว สิ่งที่ตามมาก็คือต้องทำให้ติดผล เมลอนเป็นพืชที่มีดอกเพศผู้และดอกเพศเมียแยกกัน เพื่อให้ติดผลชัวร์ ๆ จึงต้องช่วยผสมเกสร หลังจากติดผลแล้วก็ดูแลรักษา ใส่ปุ๋ยอินทรีย์และ
6. ใช้ชีวภัณฑ์ช่วยป้องกันกำจัดโรคและแมลงศัตรู หลังจากปลูก 80 – 90 วัน ก็สามารถเก็บเกี่ยวผลมารับประทานได้

สำหรับการปลูกเมลอนนั้น บ้างก็มองว่ายาก บ้างก็มองว่าง่าย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความใส่ใจ ปกติแล้วการปลูกเมลอนโดยเฉพาะปลูกในปริมาณมากเพื่อจำหน่ายนั้นมีความยากระดับหนึ่ง แต่การทำแบบอินทรีย์จะยิ่งยากขึ้นไปอีก จึงต้องทำความเข้าใจ ทั้งเรื่องจุลินทรีย์ ฮอร์โมนพืช ธาตุอาหาร และสภาพแวดล้อมที่เมลอนต้องการ หมั่นสังเกตจะดีที่สุด สังเกตว่าเขาชอบสภาพแวดล้อมแบบไหน มีโรคภัยไหม แข็งแรงดีไหม ก็จะช่วยให้ประสบความสำเร็จได้มากขึ้น

หวังว่าบทความนี้จะเป็นแนวทางให้กับเกษตรอินทรีย์มือใหม่ และผู้ที่สนใจปลูกเมลอนแบบออร์แกนิคสำหรับทานเองหรือไม่ก็ทำฟาร์มเพื่อปลูกขายเพื่อหาช่องทางใหม่ๆในการสร้างรายมากยิ่งขึ้น